منیزیم یکی از مواد معدنی حیاتی در بدن انسان است که نقش‌های متعددی دارد. از تقویت استخوان‌ها و دندان‌ها گرفته تا تنظیم عملکرد اعصاب و ماهیچه‌ها، این عنصر معدنی ویژگی‌های فراوانی دارد که برای بدن ضروری هستند. یکی از نقش‌های مهم منیزیم، اثرگذاری آن در کاهش استرس و اضطراب است. در این مقاله، به تفصیل بررسی خواهیم کرد که چگونه منیزیم می‌تواند به بهبود حال روحی و روانی افراد کمک کرده و هماهنگی‌های لازم را در سیستم عصبی ایجاد کند.

1. تنظیم سیستم عصبی

منیزیم برای عملکرد بهینه سیستم عصبی ضروری است. این ماده معدنی به عنوان یک عامل پایدارکننده غشای سلولی عمل می‌کند و می‌تواند تعادل الکترولیت‌ها را تنظیم کند. در شرایط استرس، سیستم عصبی شروع به فعالیت بیش از اندازه می‌کند که منجر به ترشح هورمون‌های استرس مثل کورتیزول می‌شود. منیزیم به تنظیم این فعالیت‌های نورونی کمک کرده، عملکرد طبیعی سیستم را حفظ کرده و از تحریک بیش از حد اعصاب جلوگیری می‌کند. این تأثیر باعث احساس آرامش بیشتر و بهبود حالت روحی می‌شود.

2. تأثیر بر سطح هورمون استرس

یکی از نقش‌های حیاتی منیزیم در بدن، تنظیم هورمون کورتیزول است. کورتیزول به عنوان هورمون استرس شناخته می‌شود و در پاسخ به استرس‌های مختلف، سطح آن در بدن افزایش می‌یابد. مطالعات نشان داده‌اند که کمبود منیزیم می‌تواند باعث افزایش سطح کورتیزول شده و در نتیجه، استرس و اضطراب را تشدید کند. دریافت کافی منیزیم از طریق رژیم غذایی یا مکمل‌ها می‌تواند به تنظیم سطح کورتیزول کمک کرده، از افزایش این هورمون جلوگیری و احساس استرس را کاهش دهد.

3. نقش در تولید انتقال‌دهنده‌های عصبی

برای حفظ سلامت روانی و کاهش اضطراب، تولید مناسب انتقال‌دهنده‌های عصبی بسیار مهم است. منیزیم نقش مهمی در تولید و تنظیم انتقال‌دهنده‌های عصبی مثل سروتونین، دوپامین و گاما-آمینوبوتیریک اسید (GABA) دارد. سروتونین به عنوان هورمون شادی شناخته می‌شود و نقش عمده‌ای در ایجاد حالت خوشحالی و کاهش اضطراب دارد.GABA  نیز یک انتقال‌دهنده عصبی است که نقش آرام‌بخشی بر روی سیستم عصبی دارد و می‌تواند به کاهش تحریک‌پذیری اعصاب کمک کند. تأمین منیزیم کافی در بدن به تولید این انتقال‌دهنده‌های عصبی کمک کرده و می‌تواند به کاهش استرس و بهبود حالت روانی کمک شایانی کند.

4. بهبود کیفیت خواب

کیفیت خواب تأثیر مستقیم بر سطح استرس و حالت روانی افراد دارد. منیزیم نقش مهمی در تنظیم چرخه خواب و بیداری ایفا می‌کند و می‌تواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند. این ماده معدنی به تنظیم سیستم عصبی مرکزی و بهبود عملکرد هورمون‌های خواب مثل ملاتونین کمک می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که دریافت منیزیم کافی می‌تواند به افزایش طول مدت خواب، بهبود کیفیت خواب و کاهش مشکلات خواب مثل بی‌خوابی کمک کند. این تأثیرات باعث کاهش استرس، بهبود حالت روانی و افزایش انرژی روزانه می‌شود.

منابع غذایی منیزیم

برای دریافت منیزیم کافی و بهره‌مند شدن از مزایای آن، می‌توان از منابع غذایی حاوی منیزیم استفاده کرد. برخی از این منابع عبارتند از:

• مغزها و دانه‌ها: مثل بادام، گردو و تخمه آفتابگردان
• سبزیجات برگ‌سبز: مثل اسفناج و کلم پیچ
• غلات کامل: مثل برنج قهوه‌ای و جو دوسر
• حبوبات: مثل لوبیا و نخود
• ماهیان چرب: مثل سالمون و ماکرل

استفاده از این مواد غذایی در رژیم روزانه می‌تواند به حفظ سطح مطلوب منیزیم در بدن کمک کرده و به کاهش استرس و بهبود سلامت روانی کمک کند.

نتیجه‌گیری

منیزیم نقش بسیار مهمی در کاهش استرس و بهبود حالت روانی دارد. با تنظیم سیستم عصبی، کاهش سطح هورمون‌های استرس، تقویت تولید انتقال‌دهنده‌های عصبی و بهبود کیفیت خواب، این ماده معدنی می‌تواند بهبود چشمگیری در کاهش استرس و اضطراب ایجاد کند. توجه به مصرف منیزیم کافی و استفاده از منابع غذایی حاوی این ماده معدنی می‌تواند به بهبود سلامت روانی و افزایش کیفیت زندگی کمک قابل توجهی کند.

افرادی که در طول روز استرس زیادی تجربه می‌کنند، می‌توانند با دریافت منیزیم کافی، وضعیت روانی و جسمی خود را بهبود بخشند. در نهایت، منیزیم یکی از کلیدهای طلایی برای مدیریت استرس و حفظ آرامش در زندگی روزمره است./ف.نوروزی فرد

"الهه عباسی" کارشناس ارشد تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز