دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
آیا رژیم گیاهخواری برای سلامتی مفیدتر است؟
در سال‌های اخیر، علاقه به رژیم‌های غذایی گیاهخواری در سراسر جهان افزایش چشمگیری داشته است. از فروشگاه‌های بزرگ تا منوهای رستوران‌ها، غذاهای وگان و گیاهخواری به یکی از گزینه‌های ثابت تبدیل شده‌اند. دلایل این علاقه مندی متفاوت است: برخی افراد به خاطر دغدغه‌های زیست‌محیطی یا حقوق حیوانات این مسیر را انتخاب می‌کنند، و برخی دیگر به دنبال سلامتی هستند. اما آیا شواهد علمی اثبات می کند که حذف گوشت و لبنیات می‌تواند کیفیت زندگی و وضعیت جسمی ما را بهبود بخشد؟
مطالعات مختلفی این موضوع را بررسی کرده‌اند. برخی یافته‌ها نشان می‌دهند که رژیم‌های گیاه خواری می‌توانند به کاهش بیماری‌های مزمن، بهبود وزن، و حتی افزایش طول عمر کمک کنند. با این حال، رژیم گیاهخواری هم مثل هر سبک تغذیه‌ای دیگری نکات مثبت و منفی دارد، و آگاهی از این نکات برای داشتن یک انتخاب درست ضروری است.
مزایای رژیم گیاهخواری
بر اساس یافته‌های مطالعه گسترده EPIC-Oxford که هزاران نفر را در طی سال‌ها بررسی کرده، گیاه‌خواران معمولاً در معرض خطر کمتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا و چاقی قرار دارند.
گیاهخواری سالم می‌تواند کلسترول بد (LDL) را کاهش دهد، موجب بهبود کنترل قند خون شود، و عملکرد سیستم گوارش را ارتقا دهد. همچنین، چون این رژیم سرشار از فیبر، آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات ضدالتهابی است، می‌تواند از بدن در برابر بسیاری از بیماری‌ها محافظت کند.
نکات منفی و احتیاط‌ها
با این حال، رژیم‌های کاملاً گیاهی ممکن است خطر کمبود برخی مواد مغذی مانند ویتامین B12، آهن، روی و کلسیم را افزایش دهند، به‌ویژه اگر رژیم متنوع نباشد یا از مکمل‌ها استفاده نشود.
علاوه بر این، مصرف زیاد غذاهای «گیاهی فرآوری‌شده» مانند ناگت‌های گیاهی، نوشیدنی‌های قندی یا دسرهای گیاهی ممکن است اثرات منفی داشته باشد و مزایای بالقوه رژیم گیاهخواری را کاهش دهد .
نتیجه‌گیری
در مجموع، رژیم گیاهخواری اگر با آگاهی، تنوع و تعادل دنبال شود، می‌تواند بسیار مفید باشد. اما این مسیر نیاز به برنامه‌ریزی دارد تا از کمبودهای غذایی جلوگیری شود. همچنین توجه به کیفیت مواد مصرفی (پرهیز از غذاهای گیاهی فرآوری‌شده) اهمیت زیادی دارد.
اگر قصد دارید رژیم گیاهخواری را امتحان کنید، پیشنهاد می‌شود حنما با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
«زهرا مغدانی»کارشناس ارشد تغذیه گروه تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
نظر دهید