سلامت همراه (mHealth) به استفاده از دستگاه‌های تلفن همراه (مانند گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها، ساعت‌های هوشمند و برنامه‌های کاربردی) برای ارائه خدمات بهداشتی و سلامت اطلاق می‌شود. فناوری سلامت همراه نیز به بهبود دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی، افزایش کیفیت خدمات و کاهش هزینه‌ها کمک می نماید.

• کاربردهای سلامت همراه

• پایش سلامت بیماران :(Remote Monitoring)
  • نظارت بر بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن (بیماری دیابت، فشار خون، بیماری‌های قلبی و عروقی).
  • استفاده از دستگاه‌های پوشیدنی مانند Fitbit و یا Smart Watch جهت ردیابی فعالیت‌های بدنی و علائم حیاتی.
• تشخیص و درمان :(Diagnosis & Treatment)
  • برنامه‌های تشخیصی مانند SkinVision جهت تشخیص سرطان پوست.
  • مشاوره پزشکی از راه دور (Telemedicine) از طریق ویدئوکنفرانس.
• آموزش و آگاهی‌بخشی :(Health Education)
  • برنامه‌های آموزشی برای ارتقای آگاهی عمومی در مورد بیماری‌ها و پیشگیری از آن ها.
  • اطلاع‌رسانی در مورد واکسیناسیون، تغذیه و سبک زندگی سالم.
• مدیریت بیماری‌های واگیر :(Epidemic Tracking)
  • ردیابی شیوع بیماری‌ها (مانند کووید-19) با استفاده از داده‌های مکان‌یابی تلفن‌های همراه.
• یادآوری خدمات سلامت :(Reminders)
  • یادآوری مصرف دارو، ویزیت پزشک و یا آزمایش‌های دوره‌ای.

• مزایای سلامت همراه

• دسترسی راحت: امکان دریافت خدمات پزشکی در مناطق دورافتاده.
• کاهش هزینه‌ها: کاهش مراجعات غیرضروری به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی.
• پایش لحظه‌ای: ثبت و انتقال داده‌های سلامت در زمان واقعی.
• افزایش مشارکت بیمار: بیماران نقش فعال‌تری در مدیریت سلامت خواهند داشت.

• چالش‌های سلامت همراه

• مسائل امنیتی و حریم خصوصی: خطر فاش شدن اطلاعات سلامت کاربران.
• عدم دسترسی همه‌گیر: در برخی مناطق، زیرساخت‌های اینترنت یا تلفن همراه ضعیف می باشد.
• عدم نظارت کافی: کیفیت سنجی برخی برنامه‌های سلامت از نظر شواهد علمی همچنان تأیید نشده‌اند.

• نکات مهم در انتخاب برنامه های کاربردی سلامت همراه

• اخذ تأییدیه‌های رسمی ملی و یا بین المللی: اخذ گواهی‌ نامه های معتبر بین المللی همچون FDA  آمریکا و یاCE  اروپا
• بررسی نظرات کاربران: اطمینان از اعتبار برنامه و یا گجت در فروشگاه‌هایGoogle Play  و یا App Store
• اطمینان از امنیت داده‌ها: محصولاتی که از سیستم "رمزگذاری داده‌ها" استفاده می‌کنند، انتخاب مناسب تری قلمداد می گردند.

• معرفی و شناخت برخی از معتبرترین برنامه ها و پلتفرم‌های جهانی در حوزه سلامت همراه

• نرم افزارهای کاریردی سلامت محور تحت تلفن همراه

• مدیریت بیماری‌های مزمن

• MySugr

• • یک برنامه جامع جهت مدیریت بیماری دیابت که به کاربران کمک می‌کند قند خون خود را ثبت کنند، همچنین داروهای مصرفی بیمار را یادآوری کرده و گزارش‌های مفیدی به پزشکان ارائه می دهد.

• KardiaMobile
  • یک گجت کوچک متصل به نرم افزار تلفن همراه که نوار قلب (ECG) بیمار را در خانه ثبت کرده و داده‌ها را برای پزشک ارسال می نماید.

• مشاوره پزشکی از راه دور Telemedicine))

• Teladoc Health

• • از جمله بزرگ‌ترین پلتفرم‌های مشاوره آنلاین پزشکی در جهان که امکان ویزیت مجازی با پزشکان عمومی و متخصص را فراهم می نماید.

• Amwell

• • یک سرویس معتبر برای ویزیت پزشکی آنلاین در آمریکا و برخی کشورهای دیگر.

• سلامت روان و ذهن‌آگاهی

• Headspace
  • برنامه‌ تلفن همراه جهت مدیتیشن، کاهش استرس و بهبود وضعیت خواب افراد با قابلیت انجام تمرینات روزانه.
• Calm
  • برنامه‌ای مشابه Headspace با تمرکز بر مدیتیشن و موسیقی آرامش‌بخش.

• تشخیص بیماری‌ها با هوش مصنوعی

• Ada
  • یک نرم افزار تلفن همراه تشخیص علائم بیماری‌ها با کمک هوش مصنوعی که به کاربران کمک می‌کند قبل از مراجعه به پزشک، اطلاعات اولیه را دریافت نمایند.

• SkinVision 
  • با استفاده از عکس‌های موبایل، احتمال ملانوم و سایر مشکلات پوستی را بررسی می نماید.

• دستگاه‌های سلامت محور پوشیدنی Wearables))

• ساعت‌های هوشمند سلامت‌محور

• Smart Watch Series  با قابلیت ECG و تشخیص افت اکسیژن خون
  • یکی از پیشرفته‌ترین دستگاه‌های پوشیدنی برای پایش ضربان قلب و تشخیص افت اکسیژن خون
• Fitbit Sense
  • ردیاب سلامت با قابلیت‌های نظارت بر استرس،  ECGو دمای بدن

• دستگاه‌های تخصصی پزشکی

• Omron Evolv
  • یک دستگاه دقیق و قابل اتصال به نرم افزار تلفن همراه جهت اندازه‌گیری فشار خون

• FreeStyle Libre 
  • یک سیستم مانیتورینگ گلوکز خون برای بیماران مبتلا به دیابت که نیاز به نمونه‌گیری خونی ندارد.

• پلتفرم‌های جامع سلامت دیجیتال

• Epic MyChart
  • یک سرویس پرونده الکترونیک سلامت که به بیماران امکان دسترسی به نتایج آزمایش‌ها، ویزیت مجازی و ارتباط با پزشک را می‌دهد.

• Babylon Health
  • ترکیبی از مشاوره پزشکی آنلاین و هوش مصنوعی جهت تشخیص بیماری‌ها/ف.نوروزی فرد

«دکتر سعید شرافت  منش» دکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی،دانشکده تغذیه و علوم غذایی علوم پزشکی شیراز