سنین پیش دبستانی و دبستان، مرحله ای از زندگی است که به لحاظ فیزیولوژیک، با کندتر شدن سرعت رشد کودکان توصیف می شود؛ به گونه ای که تا زمان آغاز دوران بلوغ به طور متوسط در هر سال، حدود 4-3 کیلوگرم به وزن و 8-6 سانتی متر به قد آن ها اضافه می شود.

این در حالی است که در همین دوران، تغییرات قابل ملاحظه ای در تکامل اجتماعی، شناختی، احساسی، استقلال و هویت کودک رخ می‌دهد.

 

نظر به الگوبرداری کودک از محیط اطراف و خانواده، بهره گیری از الگو و عادات صحیح تغذیه ای در خانواده از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

چنین الگو و عادات تغذیه ای به طور مشخص، ضمن تعیین میزان دستیابی به اهداف تامین نیازهای مواد مغذی مورد نیاز برای رشد و تکامل جسمی و ذهنی کودک، تعیین کننده وضعیت سلامت و بیماری و نیز احتمال ابتلا به بیماری های مزمن در سال های آتی و به ویژه دوران بزرگسالی و سالمندی است.

به علاوه، از آن جا که کودکان دراین دوران در حال یادگیری هستند، لذا عادات غلط تغذیه ای ضمن ایجاد اختلال رشد، به کاهش قدرت یادگیری آن ها نیز دامن خواهد زد.

نهادینه شدن تمایل به غذاهایی با محتوی بالای نمک، قند و چربی و نیز تغییز ذائقه کودک به مصرف غذاهای خوش نمک/شور، شیرین و پرچرب از همین سنین آغاز می گردد.

این مسئله در کنار فعالیت فیزیکی کمتر کودک (به دلیل افزایش ساعات بی تحرکی حین تماشای تلویزیون، استفاده از موبایل یا بازی های کامپیوتری)، شاغل بودن مادر، تبلیغات پر زرق و برق صنعت غذا از برخی اقلام خوراکی فاقد ارزش غذایی و در برخی موارد کم توجهی مادر، کودک را به تدریج به سمت اضافه وزن سوق خواهد داد.

 اهمیت این معضل زمانی دو چندان می شود که بدانیم کودکان و نوجوانان مبتلا به اضافه وزن و چاقی با احتمال بیشتری، بزرگسالان چاق خواهند بود و ابتلا به چاقی خطر ابتلا به انواع بیماری های مزمن از قبیل بیماری های قلبی-عروقی، اختلال چربی خون، پرفشاری خون، انواع سرطان و ... را به شدت افزایش خواهد داد.

از دیگر مشکلات شایع تغذیه ای در این گروه سنی می توان به سوء تغذیه پروتئین- انرژی، کمبود ویتامین هایی همچون ویتامین  A، گروه B و D و نیز کمبود برخی مواد معدنی از جمله آهن (به صورت کمبود یا کم‌خونی فقر آهن)، روی و ید اشاره کرد که هر یک به نوبه خود پیامد های گوناگونی بر سلامت جسمی و ذهنی کودک در این دوران و آینده نه چندان دور به دنبال دارد.

از این رو آشنایی با ویژگی های تغذیه در این دوران و راهکارهای برخورد صحیح با هریک از آن ها می تواند در این رابطه راهگشا باشد.

«سیده مریم عبداله زاده»، دکتری تخصصی تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی،دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز

پایان خبر