هنوز هیچ علت قطعی برای افسردگی شناسایی نشده است. با این وجود برخی عوامل از جمله ژنتیک، تغذیه، عوامل استرس زای محیطی، اختلالات هورمونی و تغییر در بیولوژی و عملکرد ناقلین عصبی به افسردگی نسبت داده شده است. در ادامه به بررسی تأثیر تعدادی از عوامل تغذیه ای بر افسردگی می پردازیم.

تحقیقات اپیدمیولوژیک ارتباطی را بین مصرف کمتر غذاهای دریایی و افزایش نرخ افسردگی شناسایی کرده است. تعداد فزاینده ای از مطالعات نشان می دهد که اسیدهای چرب چند غیراشباع امگا 3 در بهبود افسردگی مؤثر می باشند.

ویژگی ضد التهابی این اسیدهای چرب و همچنین نقش آنها در حفظ یکپارچگی و سیالیت غشاء به بهبود افسردگی نسبت داده می شوند. نتایج حاصل از یک مطالعۀ مروری در سال 2019 نشان داد که به طور کلی اسیدهای چرب چند غیراشباع امگا 3 دارای اثرات مفیدی بر علائم افسردگی می باشند.

سطوح پایین ویتامین D در خون نیز با افسردگی مرتبط بوده است. همچنین یک مطالعه مروری در سال 2022 تأثیر مکمل یاری ویتامین D را بر کاهش علائم افسردگی در بزرگسالان بررسی نمود.

نتایج این مطالعه نشان داد که مکمل‌ یاری با این ویتامین در افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی یا در افرادی که علائم خفیف‌تر افسردگی، اما قابل توجه از نظر بالینی دارند، مفید می باشد. با این حال، این مطالعه شواهدی مبنی بر ناهمگنی زیاد و سوگیری بالای انتشار داشت که در تفسیر یافته‌ها حائز اهمیت است.

به علاوه بهبود سطح روی سرم ممکن است تأثیر درمان های غیر مؤثر را افزایش دهد. بهبود سطوح ویتامین های B₁₂ و فولیک اسید نیز در افراد دارای کمبود این دو ویتامین، به ویژه در صورت جهش های خاص یا سطح هموسیستئین بالا، ممکن است به بهبود افسردگی کمک کند.

به نظر می رسد کورکومین (یک پلی فنول موجود در زردچوبه) به دلیل دارا بودن اثرات ضد التهابی، یک درمان امیدوارکننده برای افسردگی باشد. اما اثربخشی کورکومین معمول به دلیل جذب ضعیف آن کاهش می یابد. مکمل هایی که کورکومین را با پیپرین (آلکالوئیدی که جزء فعال فلفل می باشد) تأمین می کنند، فراهمی زیستی آن را افزایش می دهند.

رژیم غذایی مدیترانه ای

رژیم غذایی مدیترانه ای یک رژیم غذایی سالم محسوب می شود که در آن بر مصرف سبزیجات، میوه ها، حبوبات، مغزها و دانه ها، غلات کامل، روغن زیتون و ماهی تأکید می شود؛ در حالی که مصرف گوشت های قرمز و فرآوری شده و قندها محدود شده است. این الگوی غذایی به طور گسترده در چندین بیماری مورد بررسی قرار گرفته است.

مکانیسمی که از طریق آن رژیم غذایی مدیترانه ای ممکن است بر کاهش خطر ابتلا به افسردگی تأثیر بگذارد، می تواند به اجزای چنین رژیمی نسبت داده شود. به علاوه گوشت قرمز و گوشتهای فرآوری شده، که مصرف آن در رژیم مدیترانه ای محدود می گردد، با افزایش التهاب مرتبط می باشند که به افسردگی نسبت داده شده اند.

یک مطالعه مروری در سال 2019،  ارتباط بین دریافت رژیم غذایی مدیترانه‌ای را با افسردگی مورد بررسی قرار داد. نتایج به دست آمده از مطالعات مقطعی، ارتباط معکوس معنی داری را بین پایبندی به رژیم غذایی مدیترانه ای و احتمال افسردگی یافت نمود. با این وجود، نتایج حاصل از مطالعات کوهورت، هیچ ارتباط معنی داری را بین پایبندی به این رژیم غذایی و خطر افسردگی نشان نداد.

دکتر "مهسا مؤذن"دکترای تخصصی علوم تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز

پایان خبر