جوهر قند(هیدرو سولفیت سدیم) که با نام­های دیگری از جمله «سدیم دی ­‌تیونیت» یا «بلانکیت» شناخته می­شود، یک افزودنی غذایی است که مصرف آن برای انسان عوارض متعددی به همراه دارد.

 

استفاده از جوهر قند یا «هیدرو سولفیت سدیم» به عنوان افزودنی غذایی برای افزایش کیفیت رنگ خوراکی ها، تخمیر و آماده سازی اولیه خمیر نان در سال­های اخیر افزایش یافته و مباحثی در رابطه با مضرات این ماده برای سلامتی انسان­ها در جریان است.

ترکیبات گوگرد به عنوان یک افزودنی غذایی سالم سال ­هاست که به طور گسترده در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می­گیرد؛ یکی از ترکیبات این خانواده «بلانکیت» یا جوهر قند است که به عنوان ماده سفید کننده در صنایع تولید قند و شکر، آجیل و نان ­ها به کار می ­رود.

هیدرو سولفیت سدیم با نام تجاری بلانکیت به عنوان یک ماده سفید کننده در صنایع تولید قند مورد استفاده قرار می­گیرد.

در صنایع تولید قند و شکر، جوهر قند برای تصفیه شربت و حذف باقیمانده رنگ چغندر قند، نیشکر و ترکیبات رنگی مورد استفاده قرار می­گیرد.

ویژگی رنگ­زدایی هیدروسولفیت سدیم وابسته به خاصیت احیاء کنندگی این ماده است که با تولید «دی­ اکسید ­گوگرد» از ایجاد هرگونه رنگ در ماده غذایی جلوگیری می­کند.

بهداشت جهانی استفاده از این ماده را ممنوع اعلام کرده و بیشترین مقدار مجاز بلانکیت مصرفی در تولید قندها 10ppm است، اما مصرف بیشتر از آن عوارضی از قبیل اختلالات گوارشی، استنشاقی، پوستی و حتی چشمی ایجاد می ‌کند.

بلانکیت پس از ورود به دستگاه گوارش، باعث از بین بردن پرزهای معده و روده می‌شود و در دراز مدت با از بین رفتن آنتی‌اکسیدان‌ها سبب تسریع در سرطان بخش‌های گوارشی می‌شود.

همچنین بلانکیت در مسدود کردن آنزیم‌های بدن به ویژه انسولین موثر است، بنابراین به طور مستقیم سبب تسریع دیابت در افراد می‌شود.

«زهره فیروزی»، کارشناس ارشد بهداشت و ایمنی مواد غذایی دانشکده تغذیه و علوم غذایی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز