گیاه شنبلیله به دلیل خواص آروماتیک و عطری که دارد معروف است. این گیاه اغلب جهت ایجاد بوی خوش و تحریک اشتها به غذا اضافه می شود. مطالعات متعدد خواص کاهش دهنده قند خون و کاهش چربی خون تخم شنبلیه را نشان داده اند. برگ شنبلیه منبع کلسیم، آهن و بتاکاروتن می باشد.

 

در طب سنتی چین از تخم شنبلیله به عنوان تونیک و جهت درمان ضعف پاها استفاده می شود. در هند علاوه بر استفاده از این گیاه به عنوان چاشنی در غذا، به عنوان محرک تولید شیر نیز استفاده می شود. از شنبلیله جهت درمان سوء هاضمه و طاسی سر نیز استفاده شده است. در روم باستان از شنبلیله برای القای زایمان استفاده می شده است.

مصرف حداقل 5 گرم تخم شنبلیله باعث کاهش قند خون می شود. مقادیر پایین تر ممکن است موثر نباشند.

این خاصیت شنبلیله به دلیل کاهش جذب قند از روده و افزایش ترشح انسولین باشد. در مطالعه ای اثر کاهنده قند خون تخم خام شنبلیله از نوع آب پز آن بیش تر بود. در صورت مصرف همزمان شنبلیله با داروهای کاهنده قند خون، سطح قند خون باید پایش شود.

در مطالعات کاهش تری گلیسرید و کلسترول نیز به دنبال مصرف شنبلیله دیده شده است. بخشی از این اثر ممکن است به دلیل افزایش دفع کلسترول از صفرا باشد.

تخم شنبلیله ممکن است باعث کاهش درد قاعدگی نیز شود. دریافت 7/2-8/1 گرم پودر تخم شنبلیله سه بار در روز در سه روز اول قاعدگی و دریافت سه بار در روز به میزان 9/0 گرم در روزهای باقی مانده قاعدگی می تواند باعث کاهش نیاز به مصرف مسکن شود.

نکات مورد توجه در زمان مصرف شنبلیله:

زنان باردار باید از مصرف زیاد از حد شنبلیله خودداری نمایند. در مطالعات حیوانی تاثیر محرک این گیاه بر انقباضات رحم مشاهده شده است.

شنبلیله به دلیل داشتن مقادیر زیادی فیبر موسیلاژ، ویسکوزیته زیادی در روده ایجاد می کند. بنابراین ممکن است بر روی جذب داروهای خوراکی اثر بگذارد. در نتیجه داروهای خوراکی باید با فاصله از ترکیبات حاوی شنبلیه مصرف شوند.

مصرف شنبلیله در کنار داروهایی که سطح پتاسیم خون را کاهش می دهند مانند بعضی دیورتیک ها، مسهل ها، کورتون ها و ... ممکن است باعث تشدید افت پتاسیم خون شود.

"فاطمه نوری پور" کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی

پایان خبر