یکی از مشکلات والدین که برای آن ها ایجاد نگرانی می کند بد غذایی کودکان است. بد غذایی کودکان می تواند علل مختلفی داشته باشد. به عنوان مثال بعضی از کودکان دوست ندارند دو وعده در روز یک غذای تکراری را مصرف کنند. بعضی کودکان نیز نمی توانند به مدت طولانی بی تحرک نشسته و غذا بخورند.

 

بعضی از آن ها نیز ممکن است از تجربه غذاهای جدید ترس داشته باشند. در این جا راهکارهایی جهت حل این مشکلات ارایه شده است. البته بعضی از عادات بد غذایی کودکان ممکن است بعد از مدتی از بین برود و در حدی نباشد که روی رشد و تکامل کودک تاثیر بگذارد.

توجه زیادی که کودکان بد غذا هنگام عکس العمل شدید والدین یا تنبیه آن ها دریافت می کنند باعث می شود که کودکان تمایل پیدا کنند تا عادات بد غذایی خود از جمله امتناع از غذا خوردن را ادامه دهند تا همچنان مورد توجه والدین خود باشند.

والدین باید غذا را جلوی کودک گذاشته و حدود نیم ساعت بعد آن غذا را بردارند. نشستن پشت میز که متناسب با قد کودک باشد نیز برای صرف غذا ممکن است مفید باشد.

باید به این نکته توجه داشت که کودکان به طرح و رنگ ظروفی که در آن غذا می خورند، اهمیت می دهند. آنها به ظروفی که در آنها از اشکال و رنگ های گوناگون مانند زرد، سبز، نارنجی استفاده شده است علاقه بیشتری نشان می دهند. والدین بهتر است غذای کودک را در ظروف غذاخوری مخصوص کودک یا ظرف هایی که دارای طرح های گوناگون و رنگی هستند سرو نمایند.

در هنگام غذا دادن به کودکان بسیار صبور باشید چون ممکن است مجبور باشید یک غذا را بارها به کودک پیشنهاد دهید تا بالاخره آن را بچشد. وقتی می خواهید غذای جدیدی را به کودک پیشنهاد دهید آن غذا را در ظرفی با طراحی کودکانه قرار دهید و خودتان هم از آن غذا بخورید.

الگوی مناسبی برای کودک باشید و همان مواد غذایی را بخورید که دوست دارید فرزندتان هم آنها را بخورد. جلوی کودک در مورد غذاهایی که خودتان دوست ندارید صحبت نکنید. وعده های خانوادگی زمانی مناسب برای تشویق کودکان به خوردن غذاهای سالم و مفید است.

در کنار غذاهای جدیدی که اولین بار برای کودک درست می کنید مقدار کمی غذای مورد علاقه او نیز قرار دهید.

از پر کردن بیش از اندازه ظرف غذای کودک خودداری کنید. کودکان تقریبا نصف بزرگسالان غذا می خورند. بهتر است از ظروف مخصوص کودک که اندازه ی آن متناسب با میزان نیاز غذایی کودک است استفاده کنید.

می توانید چندین نوع غذا را آماده کنید و از کودک بخواهید از بین آن غذاها یکی را انتخاب کند. همیشه یک نوع غذای مورد علاقه کودک را بین این غذاها قرار دهید. از کودک نخواهید مقدار زیادی از غذای جدید را بخورد بلکه سعی کنید او را راضی کنید تا کمی از غذای جدید را امتحان کند و صبر کنید تا خودش دوباره تقاضا کند.

اگر کودک به مصرف غذایی تمایل نشان نداد آن غذا را کامل از برنامه غذایی او حذف نکنید بلکه در روزهای دیگر نیز آن غذا را امتحان کنید. این مورد را با فاصله هر 3-2 روز یک بار و بین 5 تا 15 نوبت امتحان کنید. با این کار بیش تر کودکان حاضر به چشیدن غذای جدید می شوند.

در صورتی که کودک باز هم قبول نکرد، باید بپذیرید که کودک شما ممکن است تمایلی به بعضی غذاها نداشته باشد. البته این مورد ممکن است با گذشت زمان تغییر کند. بنابراین چند ماه بعد هم می توانید دوباره غذای جدید را امتحان کنید.

علاوه بر ظرف غذا، شکل، مزه، رنگ و بافت غذا نیز برای کودکان اهمیت دارد. تزئین غذاها به اشکال مختلف می تواند باعث تشویق کودک به چشیدن آن ها شود. بچه های غذاهایی را که درجه حرارت بالایی دارند ممکن است مصرف نکنند. بنابراین غذاهای آن ها در حد مطلوبی گرم باشد.

زمانی که کودک بسیار گرسنه است غذایی را که دوست ندارد به او بدهید. این کار باعث می شود کودک دفعه های بعد نیز آن غذا را مصرف کند. از غذا دادن اجباری به کودک زمانی که خسته یا گرسنه است خودداری کنید.

نباید با هر لقمه غذایی که کودک می خورد اطراف دهان او را تمیز کنید. این کار باعث آزار او می شود. به جای این کار از پیشبند استفاده کنید.

استفاده از فینگر فود ها یا غذاهای انگشتی نیز مفید است. زیرا کودک خود می تواند غذا را برداشته و بدون کمک مصرف کند. هر غذایی که ابعاد کوچکی داشته و لقمه مانند باشد و بتوان با دست خورد غذای انگشتی نام دارد. به عنوان مثال می توان فیله مرغ سوخاری، ناگت مرغ خانگی، رولت گوشت، پاستا، سبزیجات بخار پز، ماهی، پنیر و سالاد میوه را نام برد.

اگر کودک شما از خوردن سبزیجات امتناع می کند به جای سبزیجات برگی سبز، سبزیجات زرد، سفید و نارنجی مانند ذرت، گل کلم، قارچ، کدوتنبل، هویج و ... را امتحان کنید. همچنین به جای سرو سبزیجات به تنهایی، آن ها را به سس و غذاهای دیگر اضافه کنید.

ترتیب ارائه غذا نیز برای کودک اهمیت دارد. کودک ممکن است غذاهایی را که در بشقاب روی یکدیگر گذاشته شده اند یا غذاهای مخلوط را که ترکیبات آن برایش ناشناخته است رد کند.

اگر کودک شما از جویدن غذا امتناع می کند ممکن است به این خاطر باشد که به غذاهای بسیار نرم عادت کرده است. بنابراین سعی کنید سختی و قوام غذا را کم کم افزایش دهید تا کودک به آن عادت کند. به عنوان مثال غذاهایی را که همیشه برای او می پختید را کم تر نرم کنید یا زمان پخت را کاهش دهید.

اگر مدت زیادی طول می کشد که کودک شما یک غذا را بخورد یا این که غذا را برای مدت طولانی در دهانش نگه می دارد ممکن است به این دلیل باشد که اندازه غذا برای او بزرگ است. به کودک خود در اندازه های کوچک غذا دهید؛ بعد از صرف آن می توانید غذای بیش تری به او بدهید.

همچنین هنگام صرف غذا کودک را از عواملی که باعث حواس پرتی او می شود مانند تلویزیون یا اسباب بازی دور نگه دارید. همچنین اطمینان یابید که کودک شما گرسنه است. برای این کار از دادن نوشیدنی، شیر و تنقلات به او یک ساعت قبل از صرف غذا خودداری کنید. می توانید تقریبا هر 4-3 ساعت یک بار به کودک خود غذا دهید. بین وعده های غذایی فقط به کودک خود آب بدهید.

تا جایی که امکان دارد کودک را در فرآیند آماده کردن غذا مشارکت دهید. این مشارکت می تواند از خرید مواد غذایی و ظروف غذا تا پختن آن باشد. با این روش کودک احساس کنترل بیشتر و در نتیجه تمایل بیشتر به خوردن چیزهایی خواهد داشت که خودش انتخاب کرده و یا در آماده سازی آن نقش داشته است.

سعی کنید در وعده های غذایی کودک از موادی استفاده کنید که ارزش غذایی بالایی دارند. تغذیه مناسب را با نقاشی و بازی کردن به کودک آموزش دهید.

نکته آخر این که تغییر دادن عادات غذایی کودکان ممکن است دشوار باشد. بنابراین سعی کنید از همان ابتدا عادت اشتباهی در او شکل نگیرد.

"فاطمه نوری پور" کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی

پایان خبر