تغذیه کودک با توجه به اهمیت بالای رژیم غذایی برای رشد و سلامتی، برای مادران و مراقب کودک مورد توجه است. اما باید به خاطر داشته باشیم همزمان با رشد تدریجی کودک، عادات غذایی او نیز تغییر می ‌کند.

 

یکی از علت های کم وزنی در کودکان می تواند ناشی از «بی اشتهایی» باشد که می تواند به علت های زیر باشد:

·         کمبود ویتامین و کمبود آهن و روی

·         مشکل رفلاکس

·         یبوست

·         لوزه سوم و مشکل تنفسی

·         عفونت اداری

·         حسادت های کودک به کودک تازه متولد شده در خانواده گاه به شکل بی اشتهایی و لجبازی بروز پیدا می کند تا کودک توجه والدین را جذب کند.

توصیه های تغذیه ای در کودکان کم وزن

·         لازمه وزن گرفتن دریافت انرژی و کالری بیشتر است. بنابراین راهکار اول برای کودکان کم وزن اصلاح کم اشتهایی است. در مورد کم اشتهایی نیز باید علت های آن مشخص شود تا اگر به مسائلی به جز غذا مرتبط است، رفع شود.

·         گاه ممکن است به علت درگیری مقطعی والدین در یک برهه زمانی کودک کم اشتها و به دنبال آن وزن گیری مناسبی نداشته باشد.

·         تنظیم خواب کودکان بسیار مهم است. دیر بیدار شدن کودک، می تواند به منزله حذف مهمترین وعده غذایی، یعنی صبحانه باشد. در حالی که حدود 20تا 25 درصد انرژی روزانه باید به کمک صبحانه تامین شود.

·         خواب سه تا چهار ساعته کودکان در بعداز ظهر، خواب شبانه آنها را بر هم زده و باعث می شود کودک تا بعد از ساعت 12 بیدار مانده و این خود باعث عدم ترشح و یا ترشح نامناسب هورمون های مربوط به رشد در کودک می شود.

·         بهتر است برنامه وزن گیری کودک در گام نخست با چرب تر کردن غذا با روغن زیتون یا کنجد شروع شود.

·         همینطور شکل غذا نیز بسیار اهمیت دارد. بنابراین توصیه می شود با غذاهایی که کودک دوست دارد شروع شود و کم کم با افزایش اشتها غذاهای دیگری به برنامه افزوده شود.

·         برای وزن گیری بهتر کودک استفاده از صبحانه کامل (کره بادام زمینی+انواع مغزها)، استفاده از وعده های کم حجم ولی تعداد وعده های بیشتر، میان وعده های پرکالری مثل حلوا، پوره سیب زمینی، سوپ پرپروتئین، شیر موز خرما، استفاده از بستنی و ژله توصیه می شود. همچنین تزیینات غذا مطابق با سلیقه کودک طوری که برای او جذاب تر باشد، آماده شود.

·         حبوبات لازم است از قبل خیس شود و تا حدی نفخ آن گرفته شود؛ بعد کمی تفت داده شده و پس از آسیاب، در وعده های غذایی کودک مورد استفاده قرار گیرد.

·         کودکان زیر 5 سال قطره ھای ویتامینی را در صورت نیاز مصرف کنند.

·         توصیه می شود افراد قبل از شروع دریافت هر گونه مکمل، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنند.

به طور کلی برنامه غذایی در کودکان بهتر است شامل موراد زیر باشد:

·         3 واحد گروه شیر و لبنیات

·         2تا 3 واحد گوشت، تخم مرغ و حبوبات

·         3 تا 5 واحد سبزی و میوه ها

·         6 تا 11 واحد گروه نان و غلات

میان وعده بایـد ھم مقوی و ھم مغـذی باشـد. شامل:

خرمـا توت خشک، گـردو، بـادام، بیسـکویت ھمــراه کـره یـا شـیر، عدسـی و تخـم مـرغ

«راضیه حسینی» کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز