دانشکده تغذیه و علوم غذایی
میکروبیوتای روده چیست و ارتباط آن با رژیم غذایی چگونه است؟/بخش 3
میکروبیوتای روده چیست و ارتباط آن با رژیم غذایی چگونه است؟/بخش 3
در بخش نخست این مطلب به تعریف میکروبیوتا پرداختیم که از بدو تولد شکل می گیرد و مانند اثر انگشت منحصر به فرد است و با میکروبیوتای فرد دیگر متفاوت است. همچنین بیماری های مرتبط با میکروبیوتای روده معرفی شد.
در بخش دوم به این موضوع اشاره شد که چگونه می توان یک میکروبیوتای سالم داشت و موضوع پروبیوتیک ها نیز مورد توجه قرار گرفت.
در این بخش نیز با مواد غذایی مرتبط با میکروبیوتای روده آشنا می شویم.
غلات کامل:
دستگاه گوارش انسان نمی تواند فیبر را هضم کند. باکتری های موجود در روده بزرگ فیبر را تخمیر کرده و تولید اسید چرب کرده و از آن استفاده می کنند این مورد از روده در برابر باکتری های مضر محافظت می کند.
سبزی های برگ سبز:
حاوی فیبر و یک نوع کربوهیدرات است که غذای باکتری های روده محسوب می شود.
موز:
موز حاوی «اینولین» است. اینولین یک نوع فیبر است که به رشد باکتری های روده کمک می کند.
پلی فنول ها:
غذاهای رنگی مانند میوه و سبزی های غنی از پلی فنول هستند. چای و قهوه نیز از منابع پلی فنول ها به حساب می آید.
پلی فنول های موجود در چای سبز با باکتری های مضر مانند E.coli مقابله کرده و باعث کاهش علائم بیماری های التهابی روده و زخم پپتیک می شود. پلی فنول ها رشد باکتری های مفید را نیز افزایش می دهد.
گوشت قرمز:
گوشت قرمز تاثیر منفی بر سلامت روده دارد. بنابراین خوب است سعی کنیم به جای گوشت قرمز از ماهی یا پروتئین های گیاهی مانند حبوبات استفاده کنیم و یا در صورت مصرف گوشت قرمز، قسمت های با چربی کمتر را انتخاب کنیم.
غذاهای سرخ شده:
در مطالعات بر روی حیوانات دیده شده است که روغن حرارت دیده موجود در غذاهای سرخ کردنی ممکن است به باکتری های مفید روده آسیب بزند.
الکل:
مصرف الکل تعادل باکتری های روده را از بین برده و باعث افزایش رشد باکتری های مضر می شود.
آنتی‌بیوتیک ها:
آنتی بیوتیک ها قادر به تمایز بین باکتری های خوب و بد نیستند؛ بنابراین همه آنها را از بین می برند. در مجموع آنتی بیوتیک ها تعادل باکتری های روده را از بین برده و باعث کاهش باکتری های مفید و افزایش رشد باکتری های مضر می شوند. به دلیل اینکه بعضی از باکتری ها در طول زمان به آنتی‌بیوتیک مقاومت می‌شوند و دیگر با دارو از بین نمی روند، می توانند باعث ایجاد یک بیماری سخت شوند. بنابراین باید از مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک پرهیز شده و تنها در صورت تجویز پزشک مصرف شود.
آنتی بیوتیک ممکن است در گوشت حیوانات نیز وجود داشته باشد. دامداران ممکن است برای پیشگیری از عفونت دام، به آنها آنتی بیوتیک تزریق کنند. مصرف فرآورده های حیوانی حاوی باقی مانده آنتی بیوتیک باعث از بین رفتن باکتری های مفید روده می شود.
ورزش:
ورزش می تواند باعث افزایش رشد بعضی باکتری های روده شود. تنوع در باکتری های روده باعث افزایش سلامتی و کاهش ریسک بیماری ها می شود. مطالعه ای در استرالیا نشان داد که ورزشکاران میکروبیوم متنوع تری دارند./ف.نوروزی فرد
«فاطمه نوری پور» کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز