دیابت یکی از انواع بیماریهای مزمن است که تغذیه و رژیم درمانی نقش بسیار مهم و اساسی در کنترل آن دارد و درصورتیکه این بیماری کنترل نشود، عوارض جبران ناپذیر و غیرقابل برگشت به دنبال خواهد داشت که از جمله می توان به زخم پای دیابتی، رتینوپاتی (از بین رفتن شبکیه چشم و از دست دادن بینایی)، نفروپاتی (آسیب کلیه) و بیماریهای قلبی عروقی و فشار خون اشاره کرد.

 

اولین قدم درکنترل دیابت، کنترل چاقی و اضافه وزن است زیرا چاقی باعث مقاومت به انسولین می شود و درنتیجه انسولینی که در بدن ساخته می شود یا به بیمار تزریق می شود، برای پایین آوردن قند خون کارایی لازم را نخواهد داشت که این مسئله کنترل قند خون را مشکل می سازد. مطالعات نشان داده اند که حتی اندکی کاهش وزن منجر به اصلاح و بهتر شدن چربی و فشار خون و همچنین بهبود کنترل قند خون می شود.

در رژیم غذایی افراد مبتلا به دیابت، تاکید بر روی مصرف انوع کربوهیدرات های پیچیده و غلات کامل است و میزان کربوهیدرات در رژیم غذایی بیمار دیابتی باید کاملا مشخص و تنظیم شده باشد. این بیماران باید از رژیم غذایی که توسط متخصص تغذیه تنظیم شده ‌است استفاده نمایند زیرا بسیار مهم است که میزان کربوهیدرات رژیم غذایی با توجه به دوز انسولین و میزان قند خون بیمار تجویز شود. بنابراین ایجاد نظم در ساعت صرف غذا و مصرف کردن مقدار مشخص کربوهیدرات در هر وعده، تاثیر بسیار مثبتی در کنترل قند خون دارد.

مصرف نان های کامل و سبوس دار مثل نان جو یا نان چاودار یا سایر نان های سبوسدار نسبت به نان های لواش یا ساندویچی و ماشینی به کنترل بهتر قند خون کمک می کند.

این بیماران بجای مصرف برنج ساده، بهتر است برنج را بصورت مخلوط با حبوبات یا سبزیجات تهیه و استفاده کنند مانند شوید پلو، عدس پلو، لوبیا پلو و .. و یا از برنج قهوه ای که سبوس آن حفظ شده استفاده کنند.

همچنین مصرف سبزیجات همراه با وعده های غذایی از افزایش ناگهانی قند خون جلوگیری کرده و توصیه می شود در کنار وعده های غذایی ناهار و شام، از سالاد یا سبزیجات پخته مثل کلم بروکلی، کدو و ... استفاده کنند.

مصرف حبوبات حداقل 2 بار در هفته و مصرف انواع مغزهای خام در رژیم غذایی توصیه می شود. فیبر موجود در این منابع به بهبود کنترل قند خون کمک می کند.

این بیماران باید از مصرف انواع قندهای ساده مثل قند و شکر، شکلات، نوشابه‌های صنعتی، دسر های شیرین، شیرینی ها و ... خودداری کنند. و مصرف خرما، توت خشک، کشمش و سایر میوه های خشک نیز باید مطابق با مقدار تجویز شده از سوی متخصص تغذیه باشد.

بهتراست غذاها بصورت آبپز و بخار پز مصرف شوند و تا حد امکان از مصرف غذاهای چرب و سرخ شده پرهیز شود و تنها از روغن مایع ترجیحا روغن زیتون و کانولا استفاده شود.

و در آخر توصیه می شود که این بیماران روزانه نیم ساعت ورزش سبک یا پیاده‌روی داشته‌ باشند و از عصبانیت و استرس که باعث افزایش قند خون می شود، خودداری کنند.

"شبنم باقری" کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی

پایان خبر